Feb 07, 2021
У бор йўғи 57 йил яшади... Унинг ярми ҳам қулоғи мутлақо эшитмай...
Лекин у беқиёс пианист, гўзал мураббий ва буюк композитор эди! Замондошлари унинг ҳаддидан ошиқ чўрткесарликда айблашган ( доим бу тарздаги такаббурона даъволарни ўқиш ғалати туюлади, ахир унинг карлигини ҳамма биларди-ку...).
Ҳар ҳолда яқин дўстлари унинг эътиборли ва беминнат кўмакдош эканлигини туйишган.”Бир парча ноним бор экан, дўстларимдан бирортаси муҳтожлик нималигини билмасин.”” Агар ҳамёним бўш бўлса, дарҳол ёрдам беролмасам, демак столга ўтиришим, ишга уннашим зарур, ўшанда мумкин қадар унга тезроқ ташвишдан халос бўлишига ёрдам бера оламан,”-дея ҳисобларди Бетховен.
Бундай гапларни қаҳри ўткир киши айтиши мумкинми?!
“Эй, сиз, мени ёвуз, ўжар деб билгувчи ёки шундай деб мени эълон қилганлар, нега бунчалар адолатсизсиз. Сизларга нега шундай туюлишимнинг асл сири маълум эмас.
Ўйлаб кўринг, олтим йилдирки тузалмас дардга мубталоман!
Мен карман.Қувғиндидек яшашга ҳукм этилганман. Жамият ичига киришга интилишим ҳамоноқ вужудим қўрқувдан деярли дағ-дағ титрайди.”-деб қайғу билан ёзган 32 ёшли Бетховен акалари Карл ва Иоганнга...
Мусиқани чин юракдан севган, уни ўзи ярата олган инсон эшитиш қобилиятидан маҳрум эди.
Бу унга қайсидир гуноҳлари учун Тангрининг жазосимиди ёки беназир истеъдод соҳибига юборилган синовми?!
Умрининг охиригача қулоғи кар бўлиб қолишини англаб етган Бетховен ўз жонига қасд ҳам қилади.(шукрки, омон қолади).Бундан олдин ўз васиятида шу сўзларни битган:
“Э, Тангрим, сен юксакликдан қалбимни кўриб ўқимоқдасан. Сен уни биласан. Сен ундан одамларга муҳаббат ва эзгуликка мойилликни уқяпсан.Нима бўлса бўлсин. Мен севинч ила ўлимга пешвоз чиқишга шайман...”
Бетховен оний қўрқув даврини енгиб ўтади ва ҳаёт, ижодни танлайди.
Ўзи ички шуури билан тинглай олган, бироқ ўзгалар бор гўзалликда эшита олган мусиқани танлади.Карликка маҳкум бастакор эҳтирослари мусиқага айланди.
“Балким Бетховен қулоғи кар бўлмаганда фортепиано мусиқаси соҳасида бу қадар юқори кашфиётлар қила олмасди.Унинг ички эшитиш қобилияти қудрати нафақат фортепиано асбоби усулларини ривожлантирди, балким фортепиано устаси, пианистнинг ҳам такомилини белгилаб берди,”-дея хулоса қилганди машҳур мусиқачи Генрих Нейгауз.
Л.Иванова.
