Oct 14, 2020
Бу ғоя менинг эмас Тонининг калласига келди. Биз боягина кинодан чиққандик. У, мен ва менинг севгилим Жейн. Сўнгги центларимизни олди-қочди фильмга сарфлаб бўлгандик.Вақт тун ярмига яқинлашиб қолганди. Қандай бўлса-да пул топишни ўйлаб кўриш лозим эди. Ва мумкин қадар тезрок. Айнан ўшанда бу нусхани кўриб қолдик.
У кинотеатр ёнида сеансдан чиқаётган ёшгина жононларга кўзларини олазарак югуртирган ҳолатда турарди. Унинг ташқи кўриниши бир қадар жирканчли эди – қорнининг ёғи шими камаридан осилиб тушган, бор бўй-бастидан гуё доллар ёғиларди. Эгнига спортчи ихчамида енгил қимматбахо камзул кийиб олган, кўйлаги енгларида сариқ қуёнчалар йилтилларди. Ҳакикий олтиндан булган тугмақадоқлар!
Бироқ факат шунга аҳамият берганим йўқ. Унинг қонсиз ва юмалоқ юзида бир бирига яқин жойлашган чучканигоҳ кўзлари ёнидан ўтаётган ҳар бир сатангни гўёки қип-яланғоч ечинтираётганди.Тепа лабидан тер томчилар оқиб тушар ва пешонасини мудом рўмолча билан артарди. Аҳён- аҳёнда эътиборни тортиш учун қалин лаблари билан қандайдир соҳибжамолга табассум қилишга уринар, унинг қошида суякни искаётган итдек эгиларди.
Жейнни кўриб у қалтираб ҳам тушди ва нуқсини бадтар дастрўмол билан ҳўллай бошлади. Кўча жуда совуқ эди дея олмайман.Бироқ бу нусха кўринишидан ўзимни бесаранжом сездим. Мен хам иссиқни ҳис килдим. Жейн ўша оқшом ростдан ҳам қойилмақом эди. Яримшаффоф матодан тикилган юбкаси болдирларини қисиб турар, туғрироги бу либос унинг камроқ жойини яширганди. Елкаси ўртасидан ёқаси тарамлаб чуқурроқ кесилган қизил кўйлаги унинг ёш мафтункор жуссасини янада жозибали кўрсатарди.
Биз кинотеатр бурчига бориб тўхтадик. Тони чунтагидан тамаки чиқариб тутатди. Бармоғи билан бу семизни нуқиб деди:
- Тит-питини чиқариш керак.
Таклиф менга дарҳол ёқмади ва буни Тонига билдирдим.
- Каллангни ишлат, ошна,-жавоб берди Тони.-Семизнинг чўнтаги кўкатга тўла ўхшайди.Тилла тугмаларини кўрдинг-ку!
- Турқи-таровати ёқмаяпти. У жинни туюляпти.
- У шаҳват истаб ақлдан озган демоқчимисан? Кария, ўзинг ҳам шу сабабдан камида эсинг оғмаганми? У шунчаки кўнглини хушламоқчи.Фақат шу холос.
- Бу иш менга ёқмаяпти. Ёқмаяпти.
- Бу бир туфлашдек осон. Қийин иш эмас.
Мен Тонига ён босишимни билардим, чунки унга ҳар доим ён босардим ва мен Жейнга қарадим.
-Сенинг фикринг…
-Билмадим,-секингина жавоб берди у,- менга тикилиши ёқмади.Танамда титроқ уйғотди.
Тони сўнгги нафасни бир тортти-да, тамаки қолдиғини бармоқлари учи билан чертиб улоқтирди.
-Менга қаранг, оғайничалишлар! Кўча тезда бўшайди. Фаҳмимча бу нусха соққага лиқ.
-Билмадим, Тони. Фақат мен…
-Пачакилашма. Агар барчаси ёниб буткул кул бўлмаслигига ишонмаганимда таваккал қилмасдим. Демак нима? Келишдикми?
-Яхши…Айтганингча бўлсин,-жавоб бердим нуқул Жейнга тикилиб.
У Тони айтганидек бўлишини биларди ва бундан қўрқарди. У ростакамига чўчиётган, оёқлари чалишиб-чалишиб кетаётганди. Жейн орамизга яқинда кирган , нима десам шуни бажарарди. Айни пайтда эса у ўзини йўқотиб қўйган, шундан Тонини ҳақоратлаб олдимга солиб, қувиб ҳайдаш нияти уйғонганди, бироқ обрў-эътиборимни сақлаб қолишим лозим эди.Акс ҳолда у мени ҳуркак , энг ёмони хотинчалиш деб ўйлаши мумкин эди.
-Тони, ҳаммаси силлиқ кечишига ишончинг комилми?
-Мутлақо, кариягина, мутлақо.
Энди бошқа Жейнга боқмасдим, бироқ унинг ютинганини эшитдим. У қўлини узатиб кафтимдан ушлади.
- Сен қатнашасанми, Жейн?- сўрадим ундан
У бироз талмовсиради, сўнг ишонч билан бошини ниқтади. Жейн сўзлаганида овози титрарди:
-Нимаики истасанг, шуни қиламан, Жек.
Тони кафтларини ишқади.
-Ана келишиб олдик, азизларим.Демак ишга киришдикми?
-Ха, иш чиққан экан уни бажариш керак.
-Унда ким нима қилишини белгилаймиз. Сен, Жейн изингга қайтиб Семизнинг сенга тегажоқлик қилишига йўл қўясан. Кейин уни қоронғу муюлишга етаклаб олиб борасан. Мен ва Жек изингиздан тушамиз. Уни бизга рўпара қилганингдан илкис ташланиб, тери танасини ағдариб, бор будини шилиб оламиз, кейин эса оёқни қўлга олиб… Уқдингми? Бу жуда ҳам осон.
Киссамдан тамаки олиб чека бошладим. Тан олиш керакки, ичимдан зир-зир титрардим, бироқ гўё тутун ачиштирганидан йўталиб ҳаяжонни яширардим. Жейн билан учрашган заҳоти унга нисбатан менда алоҳида муносабат уйғонгани бўйича ўзимга ҳисоб бера олардим. Бироқ у билан шунга ўхшаш ишларни ўхшатишга улгургандик. Ҳеч бир мушкулотсиз.
-Уқдим,-секин жавоб берди Жейн,- бироқ иккалангиз ҳам мени ва уни куздан қочирмасликка ваъда беринг.
- Яқинингда бўламиз,азизам. Бунга ваъда бераман ва шундай қиламан.
Жейн Тонининг кўз ўнгида оёғи учида туриб лабларимдан ўпди. У ҳақиқий маъшуқадек тутди ўзини.
Куча чироғига суянганча унинг изга – кинотеатр томонга йўналганини кузатдим. Яна хавотир боса бошлади. Семизда мени асабийлашишга мажбурлаётган нимадир бор эди.
Кўча бўшади. Жейн ва Семиздан бўлак хеч зоғ кўринмасди. Севгилимни кўрибоқ, у бир лаҳзада ростланди, турқини дастрўмол билан тез-тез арта бошлади. Ҳа, айтишим мумкинки, у бир парча лаҳм гўштга ташланган акуладек Жейнга тумшуғини ниқтаганди. Биз унинг қизга қандай яқинлашаётганини яққол кўриб турардик. Бўлмасам-чи! Кетворган, навниҳол , бор йуғи 17 ёшда. Бироқ Жейн мусиқани қай тарзда ижро этишни биларди.Улар бироз вақт турган жойларида гаплашишди. Кейин Семиз унинг кўйлаги кесимига бармоғини югуртириб чиқди. Унинг ҳирс билан томоқ кирганини эшитдим ва менда шу захотиёқ унинг ичак-чавогини ағдариб ташлаш истаги уйғонди.
- Кизишма, кизишма,- пичирлади Тони ва мен бирдан овоз чиқариб уни болахонадор сўкаётганимни англадим.
Олифта Семиз Жейнни белидан қучиб, биз турган жой - муюлишгача ярим чақирим бўлган бино киравериши олдидан етаклаб утди. Севгилимнинг пайдар-пай қадам босишидан унинг даҳшатга тушганини англаб етдим.
-Кетдик, Тони,-дедим кираверишдан юлқиниб.
-Ҳали вақтимас. Сенга нима бўлди? Ишни бузмоқчимисан?
Мен узимни босиб олишга мажбурладим. Менимча у ҳақ эди. Бироз кутиш керак эди. Мабодо Семиз бизни пайқаб қолса, албатта, сергак тортарди.Мен бор кучим билан муштларимни қисдим, ҳозирча қўлимдан ҳеч нима келмасди. Кайфиятим дабдала эди.
Жейн ва Семиз муюлишга етиб келишди, бурилиб кўздан ғойиб бўлишди.
- Ана энди олға!- Буйруқ берди Тони. Бу сўзларни икки карра такрорлашига ҳожат қолмаганди. Бутун танамга гуё муз югурганди. Лаҳзалар менга соат сайин чўзилаётгандек туюларди.
Шу онда қаршимизда полиция машинаси келиб тўхтади, ундан икки фиръавн юлқиб чиқиб, биз томон ҳаракатланди.
-Иккингиз ҳам тўхтанг. Қимирламанг!-ҳукмбардорлик қилди бирови.
-Нима гап?-сўради Тони.
-Ҳозир билиб оласан, йигит.Деворга қараб ўгирил!
-Менга қаранг…-дея бошладим.
-Нима кармисан? Деворга ўгирил, дейилди сенга!
Қаршилик кўрсатишдан маъни йўқ эди.Деворга яқинлашиб унга қўлларимизни суядик. Фиръавнлардан бири узун танамни пайпаслаб, ҳеч нима топмади.
-Қаерда эдиларинг?-сўради яна уша дағал овоз.
-Кинода эдик. Ҳозиргина чиқдик.
-Йуғ-ей?
-Бу рост, жаноб. Ахир кинога бориш маън қилинмаган-ку?
-Унисида нима бор экан?- сўради полициячи шеригидан.
- Унда ҳам ҳеч нима. Уларни бўлинмага олиб борамизми?- сўради полициячи шеригидан.
Дафъятан ҳушимни йукотаётганимни ҳис килдим. Тиззаларим букилганидан йиқилиб тушмаслик учун деворга суяндим.Ўзимни чайир йигит ҳисоблардим. Фиръавнларни ҳар доим ёмон кўрардим, улардан қўрқмасдим.Бироқ бу кеча эмас.Нуқул қоронғу муюлишда нималар кечаётганини ўйлайвериб, ваҳима босаётганди, негаки бўлинмага олиб кетишса, бу ердан у икки чақиримча узоқда…
-Менга қаранг, жаноб. Биз ростдан кинода эдик. Чин гап!
Буйрук қилгани кўринишидан ниманидир ўйлаб қолди.
-Анавинисини кинотеатрга олиб бориб, важини текшириб кўр,- деди у ҳамкасбига.
Униси Тонини пинжидан ушлади ва улар жойидан силжишди. Мен йиғлаб юборишга тайёр эдим.
Фиръавн сигарет чиқариб тутатди. У ҳеч қаёққа шошмасди. У секин оёғимдан бошимга қадар тикилди.
-Негадир асабийлашяпсан, йигит. Нимадир юз бердими?
Мен юзимга табассум ясадим.
-Ҳаммаси жойида. Жойида! Ундай эмасми?
-Билмадим. Сендан сўраяпман.
Деярли саросимага тушиб, кула бошладим. Яна у мендан сураяпти! Қани эди хаммаси жойида булса.Қани эди ишратпараст банги Семиз булмасаю вактида чопиб етишга улгура олганимизда... қани эди... Мен беихтиёр муюлиш томон қарадим. Ҳеч канака шовқин йўқ. Ҳеч қандай. Ўзимни бефарқ кўрсатиш учун яна полициячи билан гаплаша бошладим.
-Кимни излаяпсиз?
-Кўшни кварталдаги дўконни ўмарганларни.
-Бу биз эмас.
-Буни яқинда аниқлайман,оғайни.
Нигоҳим тағин Семиз Жейнни етаклаган манзил томонга қадалди. Пешонамдан чак-чак тер томарди. Тирноқларим билан бармоқларим оғригунча деворни тимдалардим.
Семиз тор кўчадан чиқди. Бир неча лаҳза кўча ўртасида келган томонига бошини буриб, туриб қолди.Гўё ниманидир унутгандай. Унинг йўлак четига қандайдир жисмни улоқтирганини кўрдим. Полициячи ҳеч нимани пайқамади. Семиз ўгирилиб, бизга қарама- қарши йўналишда тез-тез одимлаб кетди.
Мен оғзим қуруқшаб қолганини ҳис қилдим. Нимадир демоқчи эдим, сўзлар томоғимга келиб тиқилди.
Мен Семизнинг кўздан ғойиб бўлгунга қадар йироқлашишини жимгина кузатиб турдим. Шу дақиқада ёнимизга нариги полициячи ва Тони етиб келди.
-Улар ҳақиқатдан ҳам кинода бўлишган экан. Кассир аёл уни таниди.
-Унда, йигитлар, бугунча озодсиз.Уйингизга кетишингиз мумкин.
Унинг гапларини охиригача эшитмадим.Оёқларим мени муюлиш томон етакларди. Фиръавнлар машинасига зумда ўтиришиб, ўт олдиришиб, ҳайдаб кетишди. Мен қадамларимни тезлатдим ва югуришга тушдим. Тони ҳам ортимдан ҳаллослаб чопа кетди.
Биз муюлиш бошигача чопиб келдик. Тони энкайиб Семиз боя палапартиш улоқтирган жисмни ердан кўтарди. Чироқ ёруғида кўрганим — дўстим қўлида пичоқ ушлаб турарди. Унинг тиғи кон эди. Бизнинг нигоҳларимиз учрашди ва биз тор кўчага отилдик.Мен чидаб бўлмас даражада ёмон аҳволда эдим. У ёқдан нима топишимизни яхши билардим.
Али Муҳаррамов таржимаси
