Ўлим конвейери

1930 йилларда япон ҳарбий қўшинларининг махсус отряди бактериологик уруш очишга тайёргарлик мақсадида биологик қурол тадқиқотлари билан машғул бўлган. Тажрибалар тирик одамларда ўтказилган- ўғирлаб олиб келинган ҳарбий асирлар турли омиллар таъсирида, қайноқ сув остида, куйиб қуритиш, оч қолдириш, электроток, музлатиш, сувсиз ташналикда - қанча вақтда азобланиб, бардош бериши синалган.
Отряддаги айрим ҳарбий врачлар танани ёриб кўришда улкан тажриба орттиришган. Инсонни жонли ҳолида кесиш синовида наркоз ёки қўлбола оғриқ қолдирувчи восита ёрдамида киши муҳим аъзолари битта, битта суғуриб олинган, томоқ ўнгачларидан тортиб, кўкрак қафасигача, сўнгда бош мияси ажратилган. Ҳали тирик бўлган тана аъзолари "препаратлар" деб номланиб, отряднинг турли бўлимларига бошқа тадқиқотлар учун жўнатилган.
Инсоннинг тоқат-бардош даражаси аниқ шароитларда ўрганилган-масалан, жудаям юқори ёки паст ҳароратларда. Бунинг учун одамлар барокамераларга ташланган, уларнинг қўл-оёқлари, панжаларигача музлатилиб, йиринглаш ҳолати кузатилган, бор жазавага тушиш жараёни кинотасмага муҳрланган. Мабодо маҳбус юқтирилган хавфли вирусдан соғайса, бу уни такрорий тажрибадан қутултирмаган, у ўлиб қолгунча синовларга жалб қилинаверган. "Тажриба намуналари" лаборатория остонасидан ҳеч қачон омон чиқишмаган. У 1932 йилда ташкил топган, таркибида уч мингта ходим бўлган, Хитойнинг босиб олинган Пинфан туманида жойлаштирилган.
Махфий мажмуани барпо этиш учун 300 та деҳқон кулбаси ёқиб юборилган. Отряд ўзининг махсус авиацион бўлинмасига ҳам эга бўлган, у расмий тарзда "Квантун армиясини сув билан таъминлаш ва қисмлар профилактикаси бошқармаси" деб аталган.
Сўнгроқ отряднинг кўплаб ходимлари илмий даражалар ва жамоатчилик эътирофига сазовор бўлишган. Аксарияти АҚШга кўчиб ўтган, улар отрядда оширган малакалари туфайли қадрланган. Америка мазкур жиноятчиларни жавобгарликка тортмаган, чунки, Моримура китобида қайд этилишича, бактериологик қурол борасида япон тажрибасига оид маълумотлар Американинг уни ишлаб чиқишдаги дастурига жудаям қимматли саналган. Кўплаб врачлар урушдан сўнг тинч ҳаётда муваффақият қозониб, таниқли бўлиб кетишган, айримлари хусусий клиника ва туғруқхоналарини очишган.