Nov 18, 2022
Боржиа- мазкур фамилия тарихга бир қадар қизиққан барчанинг қулоғига чалинган. Бу фамилияга мансуб атоқли испан аслзодалари асрлар қаърида ёрқин из қолдиришган.
Афсуски, ушбу из қонли, зулматли ва шаҳватли бўлиб чиқди. Ватикан учун энг мудҳиш давр Родригио Боржианинг шарафли папалик рутбасига кўтарилганига тўғри келди.
ҚОН СУРАДИГАН ИШРАТПАРАСТЛИК
Боржиалар Ватикангача ҳаддиларига ўта эрк беришганди. 1431 йили номдор Боржиа фамилияли испан аёли ўғил туғди. Аёлнинг шаръий турмуш ўртоғи чақалоқни ўзининг фарзанди деб қабул қилишдан воз кечди. Унинг хотини шу даражада енгилтак эдики, эрнинг оталикка имконлари деярли нолга тенг эди.
Шу сабабдан уни Родриго деб аташди, сўнг эса у онасининг Боржиа фамилиясини олди. Жудаям хушрўй бўлиб етишган йигит ўсмирлик чоғидан аёллар ўртасида талаш эди. Ишққа қизиган йигит уларнинг ҳаммаси билан бараварига тўшакда ётиб чиққанди.
Унинг маҳбубалари қаторида ёши улуғ хонимлар ҳам, ёш хизматкор аёллар ва ўрта ёшли жувонлар бор эди.
Бошида гўзалликда барно навжувон юрист бўлиш орзусида юрди. Аммо унинг тоғаси бошқача таклиф билан чиқди. Калиест Учинчи жиянини Римга чорлаётганди. Бироқ жиян қайси хизматлари учун бундай шарафга лойиқ кўрилди?
Биринчи фаразга кўра, Рим Папасига ёнида ўз одами керак эди. Бошқа фаразга кўра эса чиройли жиян ва Папа ўртасидаги муносабат қариндошликдан анча йироқ эди. Иккала фараз ҳам теппа тенг тўғри бўлиб чиқиши мумкин.
ҲАҚИҚИЙ МАШҒУЛОТ
Ватиканда Родриго фақат қариндошлик риштаси учун ўз одамига айланмади, у эрта ёшлигидан заҳарларни яхши тушунарди ва муаммоларни улар ёрдамида ечишни биларди. Кунларнинг бирида у Валенсияда соҳибжамол Еленани учратади.
Умрида биринчи марта у битта аёл атрофида қаттиқ ўралашиб қолди. Еленанинг ўз эрини заҳарлаб ўлдиргани ҳақидаги миш-миш Родригони ҳеч ҳам ташвишга солмасди.
Елена билан бўлган узоқ ишқий муносабат унинг қизи Роза вояга етгач тўхтади. Қиз 15 ёшга тўлганида у чиройда ғарқ етилди, ва Родриго бундай офатижоннинг ёнидан бефарқ кетолмади. У Еленанинг қизини йўлдан оздирди.
Кўринишидан масъума Роза аслида ичидан пихини ёрган, маккора ва ўч олувчи эди. Бир куни ишққа тўймас Боржиа оғушидаги қиз ундан онасини заҳарлаб ўлдиришини сўради, бу билан у отаси ўлими учун қасос олмоқчи эди.
Боржиа бажонидил гўзал маҳбуба қизнинг ўтинчини бажарди. У Еленанинг овқатига заҳар қўшди. Онаси тимсолидаги ғовдан қутулгач, Роза Боржианинг доимий тўшакдошига айланди. Родриго унга хиёнат қиларди, бироқ сўнгра дарров қора юраги қайнаб талпиниб, қиз қучоғига ошиқарди.
Ўлимидан олдин Рим Папаси жиянини кардинал қилиб етиштирди. Боржиа кардиналлик даврида бешта Папа алмашди. Уларнинг бари учун Родриго ўзгармас бўлиб қолди. Унинг заҳарга уқуви уларнинг ҳар бирига зарур эди. Кейин эса Родригонинг ўзига ҳукмдорликни эгаллашига вақт етиб келди.
Барча удум- маросимлардан сўнг уни Александр Олтинчи деб эълон қилишди. Барча Папанинг хуштор аёллари сони ҳақида биларди, аммо ҳеч ким юрак ютиб, қарши гапиришга ботинолмасди. Зотан ҳар бирини амалда бехайр тушлик ёки кечки овқат кутиши мумкин эди.
НАФАҚАТ ПАПА, ПАДАРИ БУЗРУКВОР ҲАМ
Роза Родригонинг каромати билан ўз саройига эришди. У янгидан ҳозир бўлган Пападан тўртта фарзанд туғди. Уларнинг ҳаммасига, Жованни, Чезаре, шунингдек, Жоффри ва Лукрецияга Рим Папаси ўз фамилиясини берди.
Болалари мавжудлигини Александр Олтинчи яшириб ўтирмасди. У доим улар билан кўришарди, оиласи моддий таъминотига қарашарди, Розани эса "гуноҳларини ёпиш" учун мунтазам эрга бериб турарди. Родригонинг Роза билан муносабати 12 йил давом этди. Сўнг гўзал итальян аёлига нисбатан унда ҳиссиёт совуқлашди, бироқ Папа фарзандларини ташлаб қўймади.
Ҳар бирини "жиян" сифатида расмийлаштирди. Уларни илм-таълимли қилди, ҳар бирини ўз ўрнини топишига кўмаклашди. Ёш жазман қизлар орттира туриб, Розага ҳам ғамхўрлигини канда қилмади.
Ўсмирлик ёшидан ўтгач, Александр Олтинчи фарзандлари тарбияси билан ўзи шуғулланди. Унинг қизи Лукреция онасидан ҳам ҳуснда гўзал бўлиб улғайди. Афсуслар бўлсинким, Родриго у билан алоқага йўл қўйди. Сўнгра бу соҳибжамол ишқи оловида унинг акалари ҳам жизғинак бўлиб куйишди. Гўзал қизни ўртада бўлашиш қийин эди. Бу тақиқланган севгидан биринчи бўлиб Жованни ҳалок бўлди. Уни укалари тилка пора қилиб ташлашди. Кейин бир неча йил ўтиб Чезаре ҳам ўлдирилди.
Шунга қарамасдан Роза Ванноцци болаларидан олисда яшарди, ва муҳтарама патрона мақомида умргузаронлик қиларди. У фарзандларидан ранжиганди, чунки улар Родриго саройига кўчиб ўтишгач, онаси ҳақда буткул унутиб юборишганди.
Боржиа ўғиллари ўлимидан сўнг у қадар қайғуга чўммаганди, у шаксиз Лукреция қучоғидан овунчли паноҳ топарди. Баъзида у гуноҳларини бекитиш учун қизини турмушга берарди, бироқ унинг эрлари куз маҳалида дераза токчасидаги пашшалардек нобуд бўлишарди.
Александр Олтинчининг бошқаруви даврида Ватикан ишрат ва шаҳвоний ишларга ботиб кетди. Лукреция Папа саройида ўзини ниҳоятда ҳавойи тутарди. Бироқ арқон қанчалик бўш қўйворилмасин, бунинг охири нима билан тугагани маълум.
1503 йили Италиянинг асосий заҳар берувчисининг ўзини заҳарлашди. Роза Родригодан кейин ўн беш йил ўтгач вафот этди. 1519 йили Лукреция ҳам ўлди.
Маҳлуқона сулоланинг Ватиканнинг бошқариши Боржиа уруғ-аждоди бош касофат маҳлуқи ўлими билан ахийри ниҳоя топди.
