Oct 10, 2021
19-асрнинг таниқли немис файласуфи Артур Шопенгауэр одамовилиги, қайсар бўйдоқлиги, эркни ўзгача севиши билан кўзга ташланган. У немис романтизмига мойиллик билдирган, мистика билан шуғулланган, Иммануиль Кант ишларини ноёб ҳисоблаб, уни "икки минг йиллик давр ичида фалсафадаги муҳим ҳодиса" дея атаган.Буддизм ғояларини ҳам қадрлаган.
Артур Шопенгауэр мавжуд дунёни "бўлиши мумкин дунёлар ичида энг ёмони" деб санаган, бунинг учун "пессимизм файласуфи" лақабини ҳам орттирган. Лекин бу бор кўринишларида инсон табиатини, мотивацияси ва истакларини тадқиқ этишига ҳалақит бермаган. Унинг ёзув услуби афористик, кўп иқтибослари ёдлаб олишга арзигуликдир.
Ёлғизликда киши ўзини аслида нимадан иборат бўлса, шундай кўради.
Биз ўзимизда бори ҳақида кам ўйлаймиз, йўғи ҳақида доим қайғурамиз.
Ҳар бир одам ўзида мавжуд бўлганига таяниб ўзгага боқади
Мушоҳада ҳурлиги айримларгагина насибдир, қолганлар учун насл-насаб ва намуна ҳукмронлик қилади.
Инсоннинг чинакам характери айнан майда нарсаларда, у ўзига ўзи ғамхўрлик қилишга қурби қолмаган пайтда намоён бўлади.
Даҳо ва телба ўртасидаги ўхшашлик шундан иборатки, улар ўзгалардан кўра мутлақо бошқача оламда яшайдилар.
Басоғлом гадо бетоб подшоҳдан бахтиёр экани тўла англанганда сиҳат-саломатлик бошқа ҳаёт лаззатларидан ошиб тушади.
Ёшлик нуқтаи назаридан ҳаёт чеки йўқ келажакдир, кексалик нуқтаи назаридан эса- у жудаям қисқа ўтмиш.
Одамнинг юз қиёфаси оғзидан кўра қизиқарли нарсаларни сўзлайди: оғиз фақат ўй-фикрдан сўзласа, юз унинг табиатидан гапиради.
Кимки жониворларга шафқатсиз экан, у яхши одам бўлиб етишолмайди.
Биргина туғма хато мавжуд- бу гўё биз бахтли бўлиш учун туғилганмиз деган даъводир.
Сен атрофингни қуршаган аҳмоқгарчилик билан ҳеч нима қила олмайсан. Аммо бекорга куюнма: ахир ботқоққа ташланган тош ўзидан айлана ҳосил қилмайди.
Ўз-ўзингга доим шу сўзларни айтмоқ ақлдандир: "Мен буни ўзгартира олмайман, буёғига бундан фақат фойдага хулоса чиқариш қолади."
Бойлик шўр сув кабидир, қанча кўп ичсанг ҳам чанқоғинг қонмайди.
Ўртамиёналик вақтни ўтказишдан, истеъдод эса ундан фойдаланиб қолишдан куюнади.
Кимки ёлғизликни ёқтирмаса озодликни ҳам севмайди.
Ҳар қайси бола қандайдир маънода даҳо ва ҳар қандай даҳо қайсидир маънода боладир.
Дўстингга душманинг билиши лозим бўлмаган гапни сўзлама.
Ҳар бир одамни тинглаш мумкин, бироқ ҳар бири билан гаплашиш шарт эмас.
Инсон зоти ривожига тўсиқ жиҳатлардан бири деб шуни ҳисоблаш мумкинки, одамлар бошқалардан ақлли кишига эмас, ҳаммадан кўра кўпроқ бақириб гапираётган одамга қулоқ осишни маъқул кўрадилар.
