Қайси ҳолатларда кредит олмаслик лозим?

Одамларда бирон нимадан лаззат топишга орзиқиш ҳиссиёти кучли бўлади. 4 ёшли болаларга шундай танлов қўйиб кўринг: икки хил торт бўлаклари, биттасини бугун, иккинчисини эртага ейиш тавсия қилинади- албатта, уларнинг аксарияти бугунги тортни танлайди, эртанги кунга ниманидир ғамлаш у қадар оммавий бўлмаган ва қийин стратегиядир.
Кредит эса бунинг акси. Бу товар ва хизматлар кўринишида бугун учун истеъмол доирасини қарз эвазига кенгайтириш усулидир, зеро келгуси даромадлар ҳисобига сизда бундай имкон мавжуд эмас. Кредит қарздорнинг ҳозирги имкониятларини кўпайтириб, эртангисини камайтиради. Келгуси даромаднинг айрим қисмини кредитни тўлашга тўғри келади. Кредит- истеъмолни вақтдан вақтга кўчириш демакдир. Ҳозирда сиз "бой" сиз, бироқ мазкур "бойлик" ни банкдан эмас, келажагингиздан олгансиз.
"Вақт машинаси" учун тўлов-бу кредитга фоизлардир. Аксарият ҳолда кредитни бир ярим, икки, ҳатто ундан кўп баробар миқдорда қайтариш зарурати туғилади. Шунинг учун кредит олиш бу келажагингизни бир неча ўн йилликка белгилаш деганидир. Гарчанд кредит ўзига ёқмай қолган иш фаолиятини тарк этиб, бироз ўзига келиб, дам олишга тўсқинлик қилади. Агар кредит йирик миқдорда, баланд нархда, унга ойлик даромаднинг тенг ярми тўланган тақдирда, иқтисодий вазиятда салгина депсиниш ҳам қарздорга муаммолар олиб келиши мумкин.
Қарз олиш керакмас ҳисобланган шундай ҳолатлар мавжуд:
сиз сотиб олаётган матоҳингиз ўзингизга 100 фоиз зарур эканлигига амин бўлмаганингизда;
агар кредит учун тўловга ойлик даромадингизнинг ярмидан қолгани рўзғорингизга етиб ортмаса;
даромадингиз чўғи пасайиб, кредитни тўлаш мобайнида даромад манбаини йўқотиб қўйиш эҳтимоли мавжуд бўлса.
Кредит ўз келажак вақтингдан қарз олиш дегани экан, бунга қарор қабул қилиш чоғида ўзингизни кредит муддати охирида қандай бўлишингизни тасаввур қилиш лозим. Масалан, сиз Италияга тўй сафари учун 12-ойлик кредит олиш ҳақида ўйлаяпсиз, агар бу насиб қилмаса, йил бўйи бунга кредитни тўлаш сизга -зил замбил ёқимсиз юк бўлади. Яна шу жиҳат муҳимки, бу муддат охирида бундан-да, муҳим эҳтиёж сизда туғилиши эҳтимоли катта бўлиши, масалан, сиз фарзанд дунёга келишини кутишингиз мумкин. Кредит олишга ўрганиш ҳам "гиёҳвандлик" ка муттасил боғланиб қолишдек ҳисни олиб келади, бир қатор молиявий омадсизликларга мунтазам дуч келингандан сўнг, албатта, шуурингиздаги қарзга яшаш кўникмасини бадарға қила оласиз.