Nov 03, 2021
Coca-Cola дунёдаги энг машҳур ичимликдир. Сайёрамизнинг ҳар бир фуқароси, ҳоҳ у Африкадаги қашшоқ болакай ёки Гренландиялик оддий киши, Coca Cola нималигини билади. Кокаин аралашмасидан иборат доривор қиёмдан қандай қилиб содали бренд пайдо бўлган? Худди шуни аниқлаштиришга уриниб кўрамиз.
ИЧИМЛИКНИНГ ТУҒИЛИШИ
Ичимлик отаси деб Жон Стит Памбертонни санаш мумкин. У тиббиёт институтини тамомлаган, сўнгра урушга жўнаб, жиддий жароҳатланган. 34 ёшида урушдан қайтгач, у хусусий аптекасини очади ва танасидаги оғриқни қолдириш учун морфий қабул қила бошлайди. Лекин вақт ўтгач гиёҳванд модда таъсирини самарали кўрсатмай қўйди ва унга шу жойда илм кўмакка келди. У оғриқни босувчи фойдали дори воситасини тайёрлашга уринди, унингча бу истеъмолга хуштаъм бўлиши ҳам лозим эди.
У вино таркибига турли воситаларни аралаштириб, натижада нафақат оғриқни тўхтадиган, танага куч ва тетиклик бағишлайдиган ичимликни кашф этди. Бу у қадар ҳайратланарли ҳам эмасди, чунки дори таркибида кофеин ва кокаин мавжуд эди. У ўз ичимлигини аптекага олиб бориб, 5 цент эвазига пештахтага қўйди, уни Pempertons French Wine Coca деб номлади.
1885 йили ароқхўрликка қарши қонун қабул қилинди ва винони шакар қиёмига алмаштирилга тўғри келди, у ичимликка Coca- Cola деб ном берди. Ичимлик тез суръатларда шуҳрат қозониб борди, унинг ҳисобчиси маҳсулотни патентлашни маслаҳат берди ва у худди шундай қилди.
Жон Памбертон 1888 йили 10 августида бир талай қарзга ботиб вафот этди.
КОМПАНИЯ ТУҒИЛИШИ
Компания яратувчиси сифатида эса Эйза Кэндлерни ҳисоблаш керак, у 1888 йили Жоннинг бевасидан патентни сотиб олади. Эйза мўъжазгина заводни хариб қилиб, унда Coca- Cola ишлаб чиқара бошлади. Ичимлик кўп миқдордаги пул келтирди, ҳамма уни сотиб олишни истарди, бироқ кўпинча бунга имкон бўлмасди. 1892 йили The Coca Cola Сompany нинг туғилган йили деб санаш мумкин.
Таъми жудаям хушбўй эса-да, бироқ унинг катта қусури мавжуд эди: уни узоқ вақт муддатга сақлаб бўлмасди, шунинг учун бу уни мамлакатнинг йироқ масофаларига етказишга шароит туғдирмасди. Сўнгроқ ичимлик таркиби ўзгартирилди, лекин унинг таъми бундан озор чекмади. Энди унда кофеин, кокаин қолмаганди, шакар қиёмига турли ўсимликлар аралашмаси қўшилганди.
Эйза қалбакиликдан ниҳоятда чўчирди, менежерларига харидор маҳсулотни сотиб олганида унинг асли эканига чуқур ишонч уйғотиш учун барчасини қилишни тайинларди. Мазкур қарор узоқ вақт куттирмади. Соса Сола учун махсус шиша идиш чиқарилди, унинг қалбакисини яратиш амримаҳол эди.
Ўзига хос ёрлиғи унинг брендини таниб олишни осонлаштирди, бунга қўшилиб сақланиш муддати узайтирилди, бу эса уни узоқ ҳудудларга етказиш имконини берди, шу тариқа маҳсулот донғи кенгайди.
ҚИЗИҚ МАЪЛУМОТ
Ҳозирги логотип 1885 йилдан ўзгармасдан қолган. Унинг яратувчиси эса Жонга патентлашни маслаҳат берган ўша ҳисобчи ҳисобланади.
БУГУНГИ КУНЛАРДА
Бугунда маҳсулот дунёнинг барча мамлакатларида сотилади ва унинг ўнлаб таъмлилари мавжуд. Булар анъанавий Coca Cola, Sprite, Fanta, Zero ва бошқалар.
Жон Стит Пабертон оғриқ қолдиришга мўлжаллаб тайёрлаган малҳами бир кун келиб машҳур ичимликка айланишини тасаввур қилгандими? Ўйлашимизча- йўқ.
