Сукунат суврати

Бир бадавлат одам уйи деворига биргина нигоҳ ташлаган ҳамоно юракда хотиржамлик ҳиссини уйғотадиган суратни илмоқчи бўлди. Ва энг "хотиржам" суратга бир миллион тўлашини эълон этди. Буни эшитган рассомлар дунёнинг турли нуқталаридан унга ижодий ишларини йўллашди. Минглаб расмларга қараб чиқиб, бой бобо уларнинг ўзи маъқул кўрган иккитасига тўхталди. 

Биринчиси ёруғ, рангин ва сокин осойиш торттирадиган эди. Унда рассом мутлақо чет қишлоқ манзарасини акс эттирганди: шаффоф тиниқ мовий кўл ёз қуёши нурларидан ёрқин жилоланарди, атрофдаги дарахтларнинг шох-шаббаси сувга эгилиб турарди; сувнинг ялтираган юзасида каттакон оққушлар кўкрак кериб сузишарди, узоқдан уфқда эса ўтлоқда ўтлаб юрган чоғроқ ва виқорли тулпорлар кўринарди. 

Иккинчи суврат биринчисидан мутлақо фарқланарди. Унда тоғ чўққилари акс этган, унинг пойида денгиз шовқинланарди. Бўронли тўлқин мавжи шу қадар кучлилигидан, унинг зарби чўққининг ярим белига қадар кўтариларди. Пастга тушган оқ-кулранг булутлар осмонни ёпиб қўйганди, жарликнинг нақ учида эса дов-дарахт, буталарнинг титроқ танасини чақмоқ чақинлари ёритиб кўрсатарди. 

Мазкур асарни сокин деб атаб бўлмасди. Агар диққат билан қаралса, ғорнинг бир ёриқчасида ундан ёриб ўсиб чиққан шохчани кўриш мумкин эди. Унинг устида мўъжазгина инча тўқилган, ичида жимит оппоқ қуш ўтирирарди. У мағрур ва ажабланарли нигоҳ билан боққанча, ён веридаги ғалаёндан ҳеч ҳадиксирамасдан полапонларини очишга жазм этганди. 

Бой одам қайси сувратни танлади? Албатта иккинчисини. Чунки у хотиржамликни биринчисидан кўра равшанроқ кўрсатади. Яъни чинакам осойишталик атрофда ҳаммаси тинч ва жим тортганда намоён бўлмайди, балким-да, бу ёнверингда нимаики содир бўлмасин, ич-ичингда хотиржамликни давом эттираверганингда акс этади...