Mar 30, 2021
Биз барчамиз Ленамизни яхши кўрамиз. У билан талабаликдан танишмиз. Нафақат уни севамиз- қалб тубидан уни сирли эҳтиётлаймиз ҳам. У ҳар доим бироз ҳардамхаёл кайфиятда, ҳимоясиз юради, шу туфайли ишда доим муаммога дуч келарди. Бошлиқ аёл ҳар куни унга сурбетлик қилар, ишдан ҳайдаш билан қўрқитарди. Бу ҳатто муҳими эмас. У эри билан 18 йил яшаб қўйган, қизи деярли улғайиб қолган, ота-онасидан айри яшарди. Дабдурустдан Лена эри "четда" кимдир билан "юради" деган фикрга борди. Эри уйга алламаҳал келадиган қилиқ чиқарган, қўнғироқларга жавоб бермас, смсларига "бандман" дея ёзарди, саволларга бир хил- сержаҳл оҳангда жавоб қайтарарди: "Намунча менга ёпишиб олдинг? Ухлашим керак." Лена ваннахонага қамалиб йиғларди. У ўзини ҳеч кимга кераксиз ҳис қиларди. Бир куни йиғлаб юзи қизариб шишганидан уни пардоз қилмоқчи булди, крем деб суркаган нарсаси "тиш пастаси" бўлиб чиқди. "Эс суюлиши бошланди"-деди у бизга. Биз ҳаммамиз ҳам ғалатимиз, нолишларинг хаёлаки уйдирмалар, эринг ажойиб ва вафодор эркак, дея уни юпатишга уринардик. Лекин Лена мутлақ чигаллик ичида қолгани ва уни бундан қутқариш лозимлигини тушунардик. Устига устак ишхонамиздан кимдир Юрани қаҳвахонада бир қиз билан ҳам учратганди. Албатта, бу ҳақда Ленага айтмадик. Унга яхши руҳшунос топишга қарор қилдик, Лена ўзи ўзига баҳо беришини тузатиши, ўзига ишонч ҳиссини орттириши, ҳар қандай майда-чуйдаларга парво қилмасликни ўрганиши лозим эди. Қирқ ёшга қадам қўйган аёлга бу енгил эмас, бироқ мумкинли ҳол эди.
Депрессиядан чиқара оладиган энг мақбул психологни топдик, у ҳатто Лена билан иккита қабулни бепул ўтказишга тайёр эди( чунки машинаси таъмирига унга ёрдам қилгандик.) Ва Ленани унинг ҳузурига, тиббиёт марказига юбордик.
Сўнг эса ҳайратда қолдирган воқеалар рўй берди. Ҳозиргача буни кичик мўъжиза дея кўрамиз.
Лена ўз вақтида кириб келди Эшикни тақиллатди.
"Киринг!" дейишди унга.
Хонадаги стол атрофида катта кўзойнакли, калбош эркак ўтирарди. У енгил- грузин ёки арман лаҳжада сўзлаётганди.
-Ишингиз борми менда?-сўради у.
-Сиз билан дўстим гаплашган.. Машинангизни тузатган экан...
-Ҳа, жудаям яхши. Ўтиринг, гапиринг-чи, Муаммо нимада?
-Назаримда асабларим жуда толиққан.
-Нима дедингиз?-эркак кўзойнагини кўтариб бошини ирғади.-Эҳ, шундай гўзал аёлда қандай асаб толиқиши бўлиши мумкин?
Лена жилмайди.
-Раҳмат... Ишхонамда ёмон муҳит... Бошлиқ аёл кун бермайди, ҳақоратлайди...
-Нима?!-Психолог ҳатто қаддини бир кўтарди.-Сизними? Қани батафсил гапириб беринг-чи? Йўқ, тўхтанг, бир қултум коньяк ичасизми? Қон томирларингиз кенгаяди, бўшашасиз...
Лена рад қилмади. Сўнг эса бошлиғи билан машмашаларни гапира кетди. Руҳшунос катта муштларини столга урди.
-Бу борада синалган бир усул бор. Мабода у яна бир марта вақилласа, бетига шартта: "Овозингизни ўчиринг. Мен билан зинҳор бундай оҳангда гаплаша кўрманг?" денг.
-Шундай дейиш мумкинми?-ҳайратланди Лена.-Бу илмийми?
-Мен буни шок терапияси деб атаган бўлардим, ажойиб услуб. Агар бас қилмаса баллончадаги крем билан афтига пурканг. Биласиз-ку-шунақаси сотилади- тортлар безатиладиган?
-Унда мени ишдан ҳайдаб юборишади-ку!
-Ҳайдашса, ҳайдашсин. Лекин сиз ғолиб сифатида бошингизни мағрур кўтариб кетасиз. Тушуняпсизми?
-Ҳа!-Қувонч билан деди Лена.
Сўнгра эри ҳақида сўзлади. Психолог қўл силкиди:
-Балким қандайдир сатангни топиб олгандир. Сиз ҳам анойи эмас, -уйда юзингизни буриштириб, ғммга ботиб ўтираверинг, бу кимга ёқарди? Менга қаранг, яхшиси эрталабдан энг чиройли кийимингизни кийинг, ёрқинроқ бўянинг.
-Нега?
-Сиз аёлмисиз ўзи ёки йўқ? Охирги марта қачон тузуккина пардоз-андоз қилгансиз.
-Билмадим... Баҳона-сабаб бўлмаган.
-Сабабнинг нима кераги бор? Ўзингиз учун бўянинг. Сиз ҳам кечроқ қайтинг уйга. Яхшиси тунда.
-Юра хавотирланади...
-Жудаям яхши. Айнан шу керак. Хавотирланаверсин. Сиз етарлича эзилдингиз, энди эса унинг навбати.
-У қўнғироқ қилади...
-Жавоб берманг. "Кечроқ қайтаман" деб смс ёзинг. Тамом-вассалом.
-У сўроққа тутади.
-Бунга кулиб қўйинг. Кулишни биласизми? Худди ёшлик давридагидек беғубор?
-Менимча энди йўқ...
-Ҳозир ўрганиб оламиз. Ана кўзгу, унга қарши туринг-чи. Ҳа, қоматингиз кетворган. Афсус, уйланганман, бўлмаса ўзим билардим.-У шундай деб, қўлларини кўтариб, лезгинкага ўхшаб ўйнаб қўйди.
Шунда Лена қаҳ-қаҳ отиб кулиб юборди. Шодон, енгил, эркин. Ўзини яна яхши ҳис қилди. Гўё куйинган муаммолари аслида арзимас пуч нарса, ҳали ҳаётининг кўп йиллари олдинда ва у жозибадор ва кучли аёл. Кулиш машғулоғидан сўнг психолог бир ҳафтадан кейин ҳузурига келишини тайинлаб, илтифот ила қўлини ўпиб кузатди.
Эртасига у энг яхши кўйлагини кийди, лабларинини қалингина қилиб қизилга бўяди, кўзларининг остига ҳам худди оқшомги зиёфатга кетаётгандек ранг тортди. Эри сўради: " Бундай безаниб қаёққа отландинг? Ўтиришларинг борми? " Лена қуруққина" Шунга ўхшаш " деди.
Ленани кўришгач, ишхонада аёлларнинг тили ҳайратдан айланмай қолди. Улар бугун Ленанинг туғилган куни деб ўйлашди, буни унутдик, шекилли, дейишди. "Йўқ!-жавоб берди Лена,-шунчаки керакли одамни учратдим." Шунда бошлиқ аёл пайдо бўлди. "Бу нима томоша, карнавал? Қани тезда юзингизни ювинг ва ҳисоб-фактураларни келтиринг-чи, менга. Нега қаққайиб турибсиз? Чаққонгина илдамланг, дедим сизга!"
Лена бошлиқнинг кўзларига тик қараб, шартта гапирди: "Тилингизни тийинг ва мен билан бундай гаплаша кўрманг." . "Нима? Сур бўлиб, ҳаддингдан ошдингми? Сени ҳайдайман ишдан."
Лена қўлларини тезда сумкасига тиқиб, шунақа бесўнақай шиддат билан ҳаракат қилдики, ҳамма у тўппонча чиқариб, тирайди, деб ўйларди. Лекин Лена сумкадан баллонча чиқарди ва оқ тугмачани босди. Юзи оқ кўпикка тўлиқ булғанмагунча, бошлиқ оёғида тик қотиб тураверди.
Бошлиқ аёл хонасида уззукун қамалиб ўтирди, оқшомда эса Ленани чақирди:
"Бўйни йўғон чиқдингиз, Елена Ивановна. Нақ шайтонсифат писмиқ экансиз. Йўқ сизни ҳайдамайман. Сиз қолипга ҳеч сиғмайдиган йўл топдингиз, мен ҳам топдим. Сизга мукофот пули ҳам ёзаман."
Лена уйга ярим кечаси соағ 1 да келди. Унгача у менинг уйимда эди, бирга чой ичиб, шодон гурунглашдик. Уни узоқ пайт, талабалик давридагидан бундай хушчақчақ кўрмагандим. Унга ора-сира Юра қўнғироқ қилганда, Лена узиб қўярди. "Руҳшунос шундай буюрди*, тушунтирди Лена.
Орадан икки кун ўтгач, Юра Ленани изидан ишхонага келди. Ресторанга таклиф қилди. Бу ерда ундан узоқ узр сўради, ноҳақ эканлиги, қадрига етмаганини гапирди. Яна унинг учун у бор жону жаҳони ва ҳоказо гаплар.
Сўнг эса таксида кетишиб, орқа ўриндиқда худди ёшликдагидек қучоқлашиб, ўпишишди.
Белгиланган кун Лена психолог ёнига йўл олди. У бирданига эшикдаги ёрлиққа кўзи тушди: "Хўжалик ишлари мудири. Завхоз." Ўтган сафар Лена бунга аҳамият бермаган, бунга диққат қаратишгача нотавон аҳволда эди. Лена тезда хона ичкарисига боқди- бу ерда ҳамон ўша калбош ва катта кўзойнакли киши ўтирарди. У жилмайиб деди:
-Сизни кўрганимдан хурсандман. Кираверинг!
-Сиз психолог эмасмисиз?
-Йўқ, азизам, ҳеч ҳам психолог эмасман. Психолог бир қават юқорида. Аҳволингиз шу қадар ёмон эдики, озгина бўлсаям сизга қандайдир ёрдам бергим келди.
Лена кулиб юборди:
- Неажаб, баъзида ҳардамхаёллик ҳам фойдага ишларкан.
А. Беляков.
